Zertan jokatzen dute nerabeek?

José Garcíak (@josedextro) “Qué son las “loot boxes” de los videojuegos, explicado para aquellos que todavía piensan que son como los cromos de Panini” artikuluan azaltzen du zorizko jokoak eta apustuak nola sartzen diren Gaming-ean, eta zer forma hartzen duten bideojokoetan, Xataka-n // teknologia berrien abangoardiaz idazten eta informatzen duten profesionalen erkidego baten webmedia-argitalpena, eragin handikoa; bertan, erabiltzailearekin interakzioan jardun daiteke//. Egilea bideojokoen eta zoriaren eta apustuen arteko harremanaz mintzatzen da:

Bideojokoetan, objektu batzuk eros daitezke, besteak beste “Loot boxes” edo altxorraren kutxak, arrazoizko prezioetan, 2 €-an. Kutxa hauek dakartzaten elementuak (armak, trajeak…), erosi ezean, ezingo lirateke beste modu batean jaso, baina ez da nahi den elementua bermatzen. Alegia, hor egoteagatik egiten da apustua. Partida batean, ausaz edo zoriz agertzen dira, eta Espainian arautzen eta haien agerraldiak mugatzen saiatzen ari dira, mendekotasun oso handia sortzen baitute. Benetako dirua jokatzen da barruan benetan zer dagoen ez dakigun kutxa batengatik. Ezagun egiten zaigu? Orain arte, doako jokoak finantzatzeko modu bat izan da, baina, kasu askotan, bideojokoen izaera, ongi pasatzea, hain zuzen ere, desitxuratu egin da.

Loot boxes-en eta makina txanponjaleen ezaugarri batzuk berak dira, hala nola jokoaren inguruko animazioa, besteak beste argiak, soinuak eta abarrak. Horiek jokatzera bultzatzen dute (zera esango balizute bezala da: “Segi horrela”; “Bikain”). 2022an, Loot boxes-engatiko diru-sarrerak 140 milioi eurora iristea aurreikusten da.

Ikus dezagun!

Zenbait elementuren gaineko apustua egin dezakezu –Skins–, hala nola armamenturako soineko edo marrazkien gainekoa, eta ez dute jokoan eraginik, berez; beste batzuek, ordea, eragina izan dezakete jokoan, eta ezinbestekoak dira irabazteko edo aurrera egiteko (adi!).

Pay–to–win: ·//irabazteagatik ordaintzea// bidez ere lor daitezke eskainitakoak baino kalitate handiagoko jokalariak, mailaz igotzea… Edo Mikroordainketak, bideojokoetan txanpon birtual gisakoak direnak (ez da errealitatetik askorik urruntzen), izan ere, benetako diruarekin ordaindu behar dira! Oraingoan, izenak adierazten duen bezala, ez da apustua, jakin badakigulako trukean zer izango dugun.

Bideojoko batzuk partidetan ordaintzeko beharra sortzeko diseinatu dira. Hasiera batean, dirua inbertitu gabe egiten da aurrera; ondoren, bilakaera doan eta txanpon birtualen trukearen bidez arintzeko aukera ematen dute.Azkenik, txanpon birtualak benetako diruarekin baino ezin dira finantzatu. Txanponak birtualak izateak gastuaren sentsazio irreala ematen du, benetan dirua balioko ez balu bezala.

Horiek guztiak elementu eztabaidagarriak dira, bi arrazoirengatik: batetik, zorizkoak direlako, eta horrexegatik erkatzen dira zorizko jokoekin eta kirol-apustuekin. Guraso-kontrolaren mende daude, adingabeek erosketa masiborik egin ez dezaten. Eta, bestetik, apustuekin batera programatutako animazioa ere badagoelako eta horrek apustu egiteko jokabidea eta edozein pertsona horretara bultzatzeko gaitasuna sendotzen dituelako.

Mendekotasunen esparruan, ikerketak egiten dira; horretarako, sexu bakoitza nola bereizten den jakiteko ahalegina egiten da, eta bakoitzak jokatzen hasteko, jokatzen jarraitzeko eta beste hainbat kontutarako dituen motiboak interpretatzen. Hots, genero-ikuspegia aplikatuz //emakume edo gizon izateari sozialki eta kulturalki dagokiona oinarri hartuta, maskulinoa eta femeninoa bereiziz. Eta, nolanahi ere, desberdintasuna dakarrena, nagusiki neskentzat//.Erreferentzia gisa hartu diren adituen iturrien arabera, eraginkortasunez prebenitu ahal izateko premiazko beharra, baina oraindik azterlan gutxi daude.

Orain arte, mutilak errealitatean gertatzen zena ikertzeko eta interpretatzeko erreferentzia-puntua ziren.Beharbada, joko-mota hauetan jokatzea batez ere gizonek ongi pasatzeko modu bat izan delako. Orobat, haiek garatu dutelako kopuru handiagoan (proportzioan ez dakigu) zorizko joko eta kirol-apustuekiko arazoa. Gainera, ikusi besterik ez dago publizitatea nori zuzendu zaion nagusiki. Eta, azkenik, neska izateak mendekotasunetatik babesten duela uste izan delako; hau da, neska nerabeek etapa horretan hobeto arrazoitzen dute, ustez, eta zenbait substantziatara edo portaeratara hurbiltzeak dakartzan arriskuak gehiago hautematen dituzte.

Baina, egia esan, andrazkoa izanik  mendekotasun bat garatzea sozialki zigortuago dago, “biziotsua da” esan ohi da, eta gizonezko nerabeen aldean okerrago irizten zaio. Joko-mota hau erabiltzea, zalantzarik gabe, neska edo mutila izateak eta genero-rolek baldintzatzen dute. Ez du esan nahi neska nerabeak kontzienteagoak direnik zer arriskutsua den, baizik eta badakitela, nolabait, jokatuz gero zigortuak izango direla. Beraz, bai, neska nerabe gutxiagok jokatzen dute, baina badakigu, estatistikagatik, izan badirela. Non daude? Neskek ez dute modu kaltegarrian jokatzen?

Ikerketek erakusten dute neskek, mutilen aldean, adin aurreratuagoetan garatzen dituztela zorizko jokoekin loturiko arazoak, tratamendua eta laguntza espezializatua geroago jaso ohi dituztela, eta, gainera, intimitatean eta anonimotasunean jokatu nahiago dutela. Voilá! Horregatik ez dago, beharbada, haien inguruko datu askorik?